Of het nu gaat om Spotify, Fortnite of Candy Crush – het freemium business model ligt op ieders lippen, en niet alleen bij software grootverdieners. Een freemium concept kan veel inkomsten genereren, ook al kost het aangeboden product de klant niets. Hoe moet dit werken?
Het is even ingenieus als eenvoudig: het bedrijf biedt zijn product gratis aan, maar geeft de gebruiker verbeterde functies en meer mogelijkheden als hij meer geld in het product investeert. Het volgende glossarium-artikel vertelt je alles over freemium 2023 als aantrekkelijk bedrijfsmodel.
Belangrijk om te weten
- Freemium is de naam voor een bedrijfsmodel waarbij gebruikers een volledig functioneel product gratis kunnen gebruiken, onder voorbehoud van beperkingen.
- Als klanten meer geld in het product investeren, krijgen ze er uitgebreidere diensten voor terug – bijvoorbeeld het uitschakelen van reclame of extra functies.
- Steeds meer bedrijven schakelen over op een freemium model om potentiële klanten aan te trekken die, na succesvolle werving, op de lange duur meer geld in het laatje brengen.
Woordenlijst item: De term freemium in detail uitgelegd
Om je alle informatie over freemium te geven die je nodig hebt, hebben we de belangrijkste en meest gestelde vragen uitgekozen en ze in de volgende paragrafen in detail beantwoord. Zo ben je perfect op de hoogte als je besluit van een freemium aanbieding gebruik te maken of er een beschikbaar te stellen.
Wat betekent “freemium”?
Bij freemium zegt de naam het al: bedrijven bieden hun product in een volledig functionele basisversie gratis aan. Tegelijk bieden ze de klant de mogelijkheid om extra uitbreidingen vrij te spelen via echt geld transacties of om de complete versie van het product te kopen.
Hoe werkt het freemium business model precies?
Dit principe wordt nader uitgelegd in het volgende voorbeeld
- Gratis versie: Max installeert gratis een app op zijn smartphone, waarmee hij oneindig muziek kan streamen. Wanneer Max de app gebruikt, worden echter van tijd tot tijd visuele of akoestische advertenties getoond. Bovendien wordt hem de functie ontzegd dat hij afspeellijsten kan downloaden, zodat hij er ook zonder Internet nog naar kan luisteren.
- Premium versie: Omdat Max de muziekdienst in principe goed vindt, besluit hij na zijn testfase de premium versie van de app te kopen. Daartoe betaalt hij de maatschappij elke maand een bepaald bedrag en mag hij de muziekdienst volledig gebruiken. Bovendien ziet of hoort Max geen reclame meer.
- Abonnementsfunctie: Als Max niet langer voor de muziekstreamingdienst wil betalen, kan hij zijn maandelijkse abonnement opzeggen en de eenvoudigere, maar gratis versie van de app weer gebruiken.
Je vraagt je nu toch zeker af wat het doel van deze verkoopstrategie is als Max, respectievelijk de klant, de zakenrelatie op elk moment kunnen beëindigen.
Wat is het doel van de freemium strategie?
Freemium werkt alleen als het basisproduct voldoende populai is.
Dit principe werkt alleen als het gratis aanbod voldoende potentiële klanten naar het product of de dienst lokt. Als dit het geval is, wordt de remmingsdrempel voor gebruikers om meer geld in het product te investeren voor meer prestaties verlaagd. (3)
Omdat klanten eerst “overgehaald” moeten worden, moet het product of de software ook in de gratis versie noodzakelijkerwijs voldoende stimulansen bieden. Als de app bijvoorbeeld maar heel beperkt gebruikt kan worden, zullen gebruikers al snel op zoek gaan naar een andere, betere app.
Maar als klanten eenmaal aan een app gehecht zijn geraakt, zullen ze moeilijk weer op een app van een concurrent overstappen omdat ze er “ingeburgerd” zijn geraakt.
Waarin verschilt het freemium concept van andere bedrijfsmodellen?
Je hebt waarschijnlijk wel eens van een van de volgende bedrijfsmodellen gehoord
- Proefmodel: Een proefmodel is de gratis volledige versie van een programma dat alleen voor een beperkte tijd voor demonstratiedoeleinden gebruikt kan worden – ongeveer 30 dagen. Als je het product wilt blijven gebruiken, moet je de volle prijs betalen.
- Sharewaremodel: Shareware is een afgeslankte, maar gratis versie van een product of software. De volledige versie, daarentegen, is betalend en biedt veel meer mogelijkheden en functies.
- Freeware model: Een product of software dat als freeware wordt verspreid kan door gebruikers geheel gratis gebruikt worden. Vaak wordt de mogelijkheid geboden om geld te schenken aan de fabrikant of ontwikkelaar en hem zo te steunen bij de (verdere) ontwikkeling van de software.
- Freemium of Free-To-Play model: Bij een freemium product is de gratis maar volledig functionele versie voor onbeperkte tijd beschikbaar. De gebruiker moet echter geld betalen voor extra functies en voor diensten en inhoudsuitbreidingen – vaak een vast maandelijks bedrag. In de spelindustrie voor computers en smartphones wordt dit concept “Free-To-Play” genoemd.
Vaak worden gemengde vormen van de genoemde bedrijfsmodellen aangeboden. Een duidelijke afbakening tussen de afzonderlijke strategieën is daarom vaak niet mogelijk.
Wat kan allemaal op freemium basis gebruikt worden?
- Computer software: PC software, browser extensies, beeld-, geluid- en videobewerkingsprogramma’s, PC spelletjes
- Smartphone apps: video- en muziekstreamingdiensten, smartphonespelletjes, applicaties
- Online bronnen: kranten, tijdschriften en journaals
- Hardware: Televisie en elektronische toestellen, zoals smartphones, tablets, e-readers of slimme luidsprekers
In de meeste gevallen hebben de eenvoudige versies alleen veel advertenties en betaal je eenmalig om ze uit te schakelen, bijvoorbeeld op de online pagina’s van kranten of sommige apps.
Het wordt ingewikkelder wanneer de premium versie je tastbare voordelen biedt, zoals offline gebruik of meer inhoud dan de gewone gebruiker, bijvoorbeeld in het populaire Plus model van kranten.
Sommige artikelen met speciale achtergrondinformatie zijn met opzet slechts gedeeltelijk of bladzijde voor bladzijde te lezen. Dus als je meer wilt weten, moet je betalen. Algemene kennis blijft echter vrij toegankelijk.
Hieronder volgt een kleine lijst van de mogelijkheden die een bedrijf heeft om het freemium product uit te breiden tot een premium product
- Reclame: Vaak worden softwareproducten gefinancierd met reclame. Als je ze wilt uitschakelen, moet je betalen. Dit principe wordt vooral gebruikt in de muziek streaming sector en bij smartphone spelletjes.
- Service: Sommige producten en software adverteren met betere ondersteuning en service als je geld betaalt voor een premium versie. Premium klanten krijgen dan voorrang bij het stellen van ondersteuningsvragen.
- Doelgroep: Sommige diensten maken onderscheid tussen particulieren, die de dienst gratis kunnen gebruiken, en bedrijven, die voor de dienst moeten betalen. In ruil daarvoor krijgen bedrijven echter betere ondersteuning en aangepaste functies.
- Functies: Veel diensten werken zo dat ze in principe ook gratis voor het eigenlijke doel gebruikt kunnen worden. Met een premium versie kun je echter extra functies ontgrendelen die je meer variatie of comfort geven, of je specifiek onderscheiden van andere gebruikers, bijvoorbeeld doordat je je profiel met nog meer nuttige informatie kunt vullen.
- Opslagruimte: Vooral bij cloud diensten wordt meer opslagruimte geadverteerd aan wie meer geld uitgeeft. Als je een cloud dienst uitgebreid gebruikt, zul je uiteindelijk een limiet bereiken met je beschikbare opslagruimte. De enige oplossing is betalen of op een andere dienst overstappen.
- Gebruikers: Sommige software en apps zijn zo ontworpen dat meerdere gebruikers tegelijk een licentie kunnen gebruiken. Dit aantal is echter beperkt. Als je de licentie aan meerdere gebruikers wilt geven, moet je meer betalen.
- Exclusieve voordelen: Premium gebruikers krijgen toegang tot exclusieve inhoud, soms eerder dan alle andere gebruikers. Dit zie je bijvoorbeeld bij sommige videostreaming diensten die zogenaamde “Exclusives” aanbieden. Of in plaats van gewone SD televisie krijg je alle kanalen in HD.
Met de grote hoeveelheid freemium producten vraag je je waarschijnlijk af welke voordelen een freemium account je kan opleveren. Lees hier meer over in het volgende hoofdstuk.
Wat zijn de voordelen en nadelen van het freemium model voor de gebruiker?
Voordelen
- De software kan gratis uitgeprobeerd worden.
- De software kan gratis en voor onbeperkte tijd gebruikt worden.
- Je abonnementen kunnen gemakkelijk opgezegd worden.
Nadelen
- Extra functies kosten je (maandelijks) geld.
- Premium functies kunnen slechts een beperkte tijd per betaling gebruikt worden.
- Je bent in het nadeel ten opzichte van betalende gebruikers.
Omdat je met een freemium account echter geen geld hoeft te investeren, is dit model de ideale manier om jezelf van een product te overtuigen voor je het koopt. Het enige dat je hoeft weg te geven zijn je gegevens.
Wat zijn de voordelen en nadelen van het freemium model voor het bedrijf?
Voordelen
- De remmingsdrempel om geld uit te geven wordt verlaagd door de gratis basisversie.
- De evaluatie van het gebruikersgedrag kan uitwijzen hoe het aanbod geoptimaliseerd kan worden, zodat het product nog meer in de smaak valt bij de gebruikers.
- Freemium accounts kunnen ook te gelde gemaakt worden via reclame, bijvoorbeeld, zodat het bedrijf twee keer verdient.
Nadelen
- Klanten kunnen op elk moment vertrekken als het bedrijf zijn product slechter maakt
- De concurrentie is hevig en het product moet de gebruikers een echte toegevoegde waarde bieden.
- Te veel beperkingen of reclame in de basisversie kan gebruikers afschrikken, te weinig beperkingen houden de stimulans om op de premium versie over te stappen gering.
Ondanks de nadelen wegen de voordelen voor een bedrijf duidelijk op tegen de nadelen, zodat het freemium business model ook in de toekomst veel gebruikt zal worden. Met maandelijkse abonnementen verdient een bedrijf in principe ook meer geld, want klanten betalen niet maar één keer voor een product – maar geven er steeds opnieuw geld aan uit.
Conclusie
Het freemium bedrijfsmodel biedt grote voordelen voor beide partijen: De gebruiker geniet van een gratis proefversie en spaart geld uit voor hij het product koopt. Als het product goed is, behouden de bedrijven talrijke klanten en kunnen ze er steeds weer geld aan verdienen.
Dit principe heeft het freemium model zo succesvol gemaakt als het nu is. Het is zeker dat deze winstgevende strategie in de toekomst steeds meer gebruikt zal worden en dat oude bedrijfsmodellen er geleidelijk door vervangen zullen worden.
(Bron van de header afbeelding: andreypopov/123rf)
Waarom kun je me vertrouwen?
Gerelateerde artikelen
