Laatst bijgewerkt: 28-03-2023

660.000 mensen in Duitsland verdienen hun brood met het bewerken van hout. We werken er voortdurend mee in ons dagelijks leven. Niet alleen meubels als tafels en kasten, maar ook de vloer, de trap of de schutting zijn vaak van hout gemaakt.

De meeste mensen schuren hout voor het eerst als ze gaan schilderen. Want voordat de nieuwe verf op de schutting kan worden aangebracht, moet de oude weg. En terwijl kleine foutjes en onnauwkeurigheden op het hek getolereerd kunnen worden, is het een ander verhaal met de vloer of de trap. Om je vloer zonder zorgen te kunnen schilderen, laten we je hier zien hoe je hout goed schuurt.




Belangrijk om te weten

  • Wil het resultaat een glad oppervlak zijn, dan zijn meerdere schuurbeurten nodig. Eerst een grovere schuurbeurt gevolgd door een fijne schuurbeurt. Een tussenstap met een gemiddelde korrel kan tot een beter resultaat leiden. Een grove schuurbeurt is voldoende als voorbereiding op het schilderen.
  • Hout moet geschuurd worden in de richting van de nerf. Hout tegen de nerf in schuren kan schade veroorzaken. Door met water te bevochtigen gaan de houtvezels overeind staan, wat het schuren vergemakkelijkt.
  • Het juiste gereedschap kiezen is belangrijk. Hoewel met de hand schuren met schuurpapier perfect mogelijk is voor kleinere oppervlakken, is een vlakschuurmachine meer geschikt voor grote oppervlakken.

Achtergrondinformatie: Wat je moet weten over het schuren van hout

Hier hebben we de belangrijkste vragen over het schuren van hout beantwoord, zodat je goed geïnformeerd bent voor je thuis begint met schuren.

Hoe werkt hout schuren?

Als hout geschuurd wordt, wordt de bovenste laag van het houtoppervlak verwijderd. In concreto betekent dit dat de bovenste laag van het hout met behulp van een gereedschap wordt afgewreven. De toplaag van het hout kan ook vernis of verf zijn.

Waarom wordt hout überhaupt geschuurd?

Hout wordt om drie verschillende redenen geschuurd. Ofwel wordt geprobeerd het in de loop der tijd ruw geworden hout glad te maken, ofwel wordt het tegenovergestelde bereikt. Het hout is opzettelijk ruw gemaakt. Dit wordt gedaan zodat de verf of vernis die daarna met de roller wordt opgebracht beter aan het hout kan hechten.

Holz schleifen

Na verloop van tijd slijt hout. Vuil hoopt zich op en de buitenste laag verliest kleur. Door hout te schuren kun je het zijn oorspronkelijke uiterlijk teruggeven. (Image source: Keith Misner / Unsplash)

De derde reden om hout te schuren is het verwijderen van een bestaande afwerking of verf. Dit wordt gedaan omdat, als de oude verf gewoon overschilderd wordt, de nieuwe verf niet aan het hout maar aan de oude verf zal hechten en samen met de oude verf zal afbladderen. (1)

Welke kant moet ik op schuren?

Hout moet in de richting van de nerf geschuurd worden. Het hout tegen de nerf in schuren kan diepe krassen opleveren. Als je het hout meerdere keren achter elkaar schuurt, kan een middelste schuurbeurt dwars op de nerf gedaan worden, maar de laatste schuurbeurt moet altijd langs de nerf gedaan worden. (2)

Hoe kan ik hout schuren?

Hout kan zowel met de hand met schuurpapier als met een machine geschuurd worden. Voor grote oppervlakken raden we aan een machine te gebruiken, want dat bespaart veel tijd. Als je met schuurpapier wilt werken, pas dan op dat je de oneffenheden van het hout niet volgt, want die wil je wegschuren.

Welke korrel moet je gebruiken om hout te schuren?

Om een goed resultaat te bereiken bij het schuren van hout is de keuze van de juiste korrel essentieel. Als je het hout glad wilt schuren, moet je beginnen met een grove korrel van 80 tot 120. Bereid dan het fijnschuren voor met een fijnere korrel van 120 tot 180. En tenslotte werk je het werk af met een korrel van 240 tot 400. (3)

Als je alleen de toplaag wilt opruwen of bestaande verf wilt verwijderen, is een grove korrel voldoende. Het mag echter niet grover zijn dan 80, want de krassen die zo ontstaan zijn erg diep.

Welk gereedschap kan ik gebruiken om hout te schuren?

Een goed hulpmiddel om hout te schuren is water. Hoewel water normaal niet met het hout in aanraking mag komen, omdat het daardoor kan gaan zwellen, is het toch zinvol het te schuren oppervlak te bevochtigen. Bevochtigen maakt de bovenste houtvezels recht, wat het schuren vergemakkelijkt. (4)

Een hulpmiddel om te gebruiken nadat je klaar bent met het schuren van het hout is houtolie. De olie zorgt ervoor dat je langer iets uit je werk haalt, want hij werkt als een verzorgingsproduct. (5) Het dringt in het hout en verduurzaamt het langer. Bovendien hebben veel houtoliën waterafstotende eigenschappen.

Wat zijn de gezondheidsrisico’s van het schuren van hout?

Bij het schuren van hout komt houtstof vrij. Als je verf of vernis schuurt, krijg je niet alleen het houtstof, maar ook de verf in het stof. Behalve mogelijke allergische reacties kan dit ook leiden tot neuskanker, een erkende beroepsziekte van timmerlieden. (6)

Holz schleifen

Net als hout snijden, produceert schuren houtstof. Het houtstof kan allergische reacties en zelfs neuskanker veroorzaken. (Image source: George Pastushok / Unsplash)

Het is niet in de eerste plaats het hout dat schadelijk is, maar de stoffen die in het hout verwerkt zijn, zoals houtverduurzamingsmiddelen, verf of oplosmiddelen.

Hoe bescherm ik mezelf tegen gezondheidsrisico’s bij het schuren van hout?

Jezelf beschermen tegen houtstof kan met twee eenvoudige stappen. Eerst moet een masker gedragen worden. Het masker moet ten minste aan de medische eisen voldoen, maar een FFP-2 masker is beter. (7)

De tweede stap is het stofzuigen van de plek waar je aan werkt, het liefst meteen nadat je klaar bent. Je kunt je stofzuiger gewoon gebruiken om te stofzuigen.

Schuren van hout: De beste tips en trucs voor een goed resultaat

In het volgende gedeelte hebben we de beste tips en trucs voor een goed resultaat. En als het om schuren van hout gaat, liggen die in het kiezen van het juiste gereedschap.

Hout schuren met schuurpapier

Een manier om hout te schuren is met schuurpapier. Als je met schuurpapier werkt, kun je heel precies werken aan hoeken, randen en inkepingen. Je hebt echter een vaste hand nodig.

Vooral bij ruw schuren moet erop gelet worden dat je de oneffenheden van het hout niet volgt. Overmatig schuren op een oneffenheid leidt er echter alleen maar toe dat je zelf een nieuwe oneffenheid maakt.

Hout schuren met schuurpapier kan net zo’n goed resultaat geven als met gereedschap.

Schuur gelijkmatig met de nerf mee met vaste hand. Tussenschuren met een medium korrel kan dan dwars op de nerf gebeuren. De laatste resten van oneffenheden worden in deze stap verwijderd. Het laatste fijne schuurwerk moet heel consciëntieus met de hand gedaan worden.

Als je je haast, zal het resultaat niet bevredigend zijn. Als je grote oppervlakken met de hand wilt schuren, wikkel je een blok in schuurpapier en schuur je het hout ermee. (8) Wees voorzichtig dat je niet al je kracht in één hoek van het blok zet, anders schuur je een groef in het hout.

Hout schuren met gereedschap

Schuren gaat gemakkelijker met een gereedschap, vooral op grote oppervlakken. Alleen moet je voorzichtig zijn, want als er een fout gemaakt wordt, merk je dat waarschijnlijk pas als het te laat is, want je hebt niet de onmiddellijke feedback van het handige werk. Gereedschap kan ook problemen hebben met kleine oppervlakken die moeilijk bereikbaar zijn.

Bandschuurmachine

Een bandschuurmachine trekt de schuurband in de richting van de nerf, zodat er geen merkbare krassen achterblijven en een goede afwerking ontstaat. Door de hoge materiaalafname (9) is een bandschuurmachine echter meer geschikt om ruw te schuren. Als je het hout alleen wilt opruwen en oude verf wilt verwijderen zodat je het daarna kunt schilderen, is een bandschuurmachine een goede keus.

Vlakschuurmachine

De vlakschuurmachine is in sommige opzichten een klassieker als het om houtschuren gaat. (10) Door zijn vorm is hij niet alleen geschikt voor rechte oppervlakken, hij heeft ook geen moeite met hoeken en randen.

Het nadeel van de vlakschuurmachine is de zwakke aandrijving. Door de geringe materiaalafname is een vlakschuurmachine meer geschikt voor fijn schuurwerk.

Vlakschuurmachine

Een vlakschuurmachine is veelzijdig. Met voldoende materiaalafname voor een grove schuurbeurt, maar niet te veel voor een fijne schuurbeurt. Met een fijne korrel laat een excentrische schuurmachine een heel fijn resultaat achter. Het grootste probleem met een excentrische schuurmachine is dat hij niet geschikt is voor hoeken.

Conclusie

Hout schuren is betrekkelijk eenvoudig, mits aan een paar voorwaarden wordt voldaan. Zo moet het hout bijvoorbeeld in de richting van de nerf geschuurd worden. Het hout bevochtigen vóór het schuren kan het resultaat verbeteren.

Om het hout glad te schuren zijn verschillende schuurbewerkingen nodig. Er zijn verschillende gereedschappen om hout te schuren, die verschillende voor- en nadelen hebben.

Bildnachweise: subvertivo _lab / Unsplash

Referenties (10)

1. obi.de: Holz schleifen – Schritt für Schritt
Bron

2. heimwerker-news.de: Holz schleifen: Tipps für perfekten Holzschliff by Marius Beilhammer ON 24. JULI 2017
Bron

3. layer-grosshandel.de: Holz schleifen - mit der Maschine oder von Hand
Bron

4. baubeaver.de: In 10 Minuten lernst du: richtig Holz schleifen von Samuel Schneider
Bron

5. adler-farbenmeister.com: Holz ölen - Tipps zu Holz richtig ölen
Bron

6. ikk-classic.de: Holzstaub am Arbeitsplatz kann Krebs auslösen
Bron

7. bartels-rieger.de: DARUM IST ATEMSCHUTZ GEGEN HOLZSTAUB SO WICHTIG
Bron

8. sanier.de: Holz schleifen
Bron

9. hornbach.de: Richtig schleifen
Bron

10. selbermachen.de: Die richtigen Maschinen für den perfekten Schliff 15.04.2021
Bron

Waarom kun je me vertrouwen?

Holz schleifen – Schritt für Schritt
obi.de: Holz schleifen – Schritt für Schritt
Ga naar bron
Holz schleifen: Tipps für perfekten Holzschliff
heimwerker-news.de: Holz schleifen: Tipps für perfekten Holzschliff by Marius Beilhammer ON 24. JULI 2017
Ga naar bron
Holz schleifen - mit der Maschine oder von Hand
layer-grosshandel.de: Holz schleifen - mit der Maschine oder von Hand
Ga naar bron
10 Minuten lernst du: richtig Holz schleifen
baubeaver.de: In 10 Minuten lernst du: richtig Holz schleifen von Samuel Schneider
Ga naar bron
Holz ölen - Tipps zu Holz richtig ölen
adler-farbenmeister.com: Holz ölen - Tipps zu Holz richtig ölen
Ga naar bron
Holzstaub am Arbeitsplatz kann Krebs auslösen
ikk-classic.de: Holzstaub am Arbeitsplatz kann Krebs auslösen
Ga naar bron
DARUM IST ATEMSCHUTZ GEGEN HOLZSTAUB SO WICHTIG
bartels-rieger.de: DARUM IST ATEMSCHUTZ GEGEN HOLZSTAUB SO WICHTIG
Ga naar bron
Holz schleifen
sanier.de: Holz schleifen
Ga naar bron
Richtig schleifen
hornbach.de: Richtig schleifen
Ga naar bron
Die richtigen Maschinen für den perfekten Schliff
selbermachen.de: Die richtigen Maschinen für den perfekten Schliff 15.04.2021
Ga naar bron
Recensies