Laatst bijgewerkt: 16-03-2023

Onze selectiecriteria

13Onderzochte producten

57Bestede uren

18Beoordeelde onderzoeken

86Verzamelde opmerkingen

Ben je altijd al gefascineerd geweest door de ruimte en haar duizenden melkwegstelsels? Met een planetarium kun je de sterren binnen je eigen vier muren brengen. Maar waar moet je op letten voordat je een zogenaamd binnenplanetarium koopt? In onze planetarium test 2023 stellen we de beste en meest actuele modellen uit de respectieve categorieën voor. We geven je ook belangrijke tips en trucs over het onderwerp hobby-astronomie. Of je nu op zoek bent naar planetariums met doorvallend licht of laserprojectoren, wij hebben de beste binnenplanetariums op de markt.




De belangrijkste feiten in het kort

  • In principe is een planetarium een groot gebouw met een koepel voor grootschalige projecties of een klein overdekt planetarium voor thuisgebruik.
  • Met een binnen-planetarium kan een kunstmatige sterrenhemel op een scherm geprojecteerd worden. Afhankelijk van de fabrikant worden deze toestellen in verschillende versies en uitvoeringen gemaakt.
  • In een planetarium wordt ofwel een doorvallende-lichtprojector, ofwel een laser geïnstalleerd. Een doorvallend-licht projector heeft projectieschermen nodig, terwijl een laser het beeld zelf creëert.

Planetarium: Onze selectie

Sega Toys Planetarium

Ontdek de wonderen van het universum in het comfort van uw eigen huis met het SEGA TOYS high-definition planetarium. Dit prachtige planetarium-projector biedt u een ongeëvenaarde ervaring van de nachtelijke hemel in volledige 360 graden roterende projectie. U kunt er eenvoudig voor kiezen om de indrukwekkende beelden zowel op het plafond als op de muur te projecteren. Zin in een sterkere blik op de sterren? Bekijk de optionele sterrenbeelden en laat u betoveren door fascinerende vallende sterren.

Vsdexr Planetarium

Met de handige afstandsbediening kunt u eenvoudig de audiobediening en verlichtingseffecten aanpassen aan uw wensen. Laat u betoveren door de kleuren die zich aanpassen aan het ritme van de muziek en creëer een sfeer die vergelijkbaar is met een disco. Dankzij de automatische uitschakeltimer (instelbaar op 1 of 2 uur), hoeft u zich geen zorgen te maken over het uitschakelen van de projector terwijl u in slaap valt.

Gids: Vragen die je jezelf moet stellen voor je een planetarium koopt

Wat is een planetarium?

Een planetarium is ofwel een gebouw ofwel een projector voor thuisgebruik. Het planetarium voor thuisgebruik wordt ook wel een kamerplanetarium of mobiel planetarium genoemd. Een planetarium of sterrentheater is oorspronkelijk een gebouw met een grote koepel waarop een sterrenhemel geprojecteerd wordt voor betalende bezoekers. In een kamerplanetarium worden sterrenbeelden op een projectieoppervlak, zoals een plafond, geprojecteerd met behulp van een ingebouwde projector.

In sommige plaatsen zijn er enkele zogenaamde grote planetaria die veel indrukwekkender zijn dan de binnenlandse variant. Anderzijds kosten ze meestal entree en zijn ze begrijpelijkerwijs niet geschikt voor gebruik binnen uw eigen vier muren, waar u onder de (kunstmatige) sterrenhemel in slaap kunt vallen.

In een overdekt planetarium daarentegen wordt het beeld gecreëerd door middel van doorvallend-lichtprojectie of laserprojectie. In een planetarium met een projector met doorvallend licht wordt een beeld gecreëerd met behulp van een doorschijnend projectiescherm. In een planetarium met een laserprojector wordt het beeld echter door een laser zelf gecreëerd.

Planetarium von außen

Oorspronkelijk waren planetaria gebouwen met een koepel waar je een geprojecteerde sterrenhemel kon bewonderen. Tegenwoordig zijn er ook planetariums voor thuisgebruik. (Foto: Donations_are_appreciated / pixabay.com)

Hoeveel kost een planetarium?

Planetariums voor thuisgebruik zijn er in alle prijsklassen. Hobby-instrumenten van hoge kwaliteit koop je al voor 50 euro. Sommige telescoopfabrikanten bieden ook planetaria voor thuisgebruik aan. De prijs van deze planetariums varieert naargelang de grootte van de ingebouwde projector, de afwerking en de bijgeleverde accessoires. Minder dure modellen zijn er al vanaf 50 tot 100 euro. Dure professionele modellen vanaf 10.000 euro komen met een beamer, computer en hun eigen software. Met behulp van deze apparatuur kunnen gebruikers hun eigen projecties van sterrenbeelden maken en zelfs hun eigen films programmeren met behulp van dit sterrentheater.

Hoe gebruik je een planetarium?

Een planetarium met een doorvallend-lichtprojector werkt op dezelfde manier als een diaprojector. Met behulp van projectieschijven wordt een sterrenhemel op een plafond geprojecteerd.
Wist je dat een planetarium oorspronkelijk een apparaat was om de loop van de planeten te illustreren? Tot in de 19e eeuw werd dit met een planetarium bedoeld. Tegenwoordig heet dit oorspronkelijke apparaat, dat de baan van de planeten rond de zon toont, een “orrerie”.

De projectieschermen zijn doorzichtige glazen ruiten waarop de verkleinde afbeelding van de sterrenhemel is aangebracht. Deze worden in de projectie-inzet geplaatst en voor de projector geschoven. De projector vergroot dit beeld afhankelijk van de afstand tot het projectieoppervlak. De in de meeste toestellen ingebouwde motor zorgt voor een dynamische beweging van de geprojecteerde sterren. De scherpstelring kan dan bijgesteld worden om de projectie helder en scherp te krijgen.

Besluit: Welke soorten planetariums zijn er en welke is geschikt voor jou?

In principe kun je onderscheid maken tussen twee soorten planetarium

  • Planetarium met doorvallende lichtprojector
  • Planetarium met laserprojector

Door de constructie van de optische componenten is de respectieve werkingswijze van deze planetariums verschillend. Er zijn dus voordelen en nadelen aan elk van deze soorten projectie. Afhankelijk van het doel en de voorkeur is het ene of het andere planetarium geschikter. In de volgende paragrafen worden de verschillen tussen de verschillende soorten kort uitgelegd, zodat je kunt beslissen welk planetarium voor jou geschikt is. Bovendien worden de voor- en nadelen van de afzonderlijke telescopen duidelijk vergeleken.

Bijna alle planetariums die voor thuis gemaakt worden zijn uitgerust met een doorvallende lichtprojector. Een binnenplanetarium wordt bediend als een diaprojector. Laserprojectoren worden steeds meer gebruikt in grote planetaria.

Wist je dat er wereldwijd meer dan 3200 projectieplanetaria zijn? Er zijn er waarschijnlijk nog meer, want veel schoolplanetaria worden alleen intern gebruikt en zijn dus niet bekend. Alleen al in de VS zijn er 1500 planetaria bekend. (Vanaf eind 2006)

Hoe werkt een planetarium met een doorvallende lichtprojector en wat zijn de voor- en nadelen?

Om een doorvallend-licht projector te kunnen gebruiken, zijn doorschijnende projectieschermen nodig om het beeld te creëren. De optiek werkt op precies dezelfde manier als bij een diaprojector. Om oververhitting te voorkomen zijn de meeste projectoren met doorvallend licht voorzien van een ventilator. Het zorgt ervoor dat de projector niet oververhit raakt. Maar afhankelijk van de grootte en het type van de ventilatie, kan ze erg luid zijn. In tegenstelling tot een projector met gereflecteerd licht, kan een projector met doorvallend licht alleen doorschijnende originelen projecteren.

Meestal worden meerdere projectieschermen meegeleverd, zodat verschillende voorwerpen geprojecteerd kunnen worden. Accessoires zoals extra projectieschermen kunnen voor de meeste van deze planetaria gekocht worden. Met een selectie afbeeldingen kun je voor jezelf, je familie en je vrienden een verscheidenheid aan hemellichamen en sterrenbeelden op de muur toveren.

Voordelen
  • Goedkoper dan laserprojectoren
  • Beelden zijn verwisselbaar
  • Gemakkelijk in gebruik
Nadelen
  • Projectieschermen nodig
  • Luide ventilator

Hoe werkt een planetarium met een laserprojector en wat zijn de voor- en nadelen?

Om een laserprojector te bedienen, wordt het te projecteren beeld rechtstreeks door de laser zelf gemaakt. De laser is voorgeprogrammeerd en kan in de meeste gevallen verschillende vooraf ingestelde sterbeelden op de muur werpen. Laser projectoren zijn uiterst onderhoudsarm en hoeven in de meeste gevallen na verloop van tijd alleen bijgesteld te worden. Lasers zijn bijzonder geschikt voor sterrenhemels, omdat ze kleuren natuurgetrouw kunnen weergeven.

Een absoluut zwart kan ook met behulp van de projector worden weergegeven. Om veiligheidsredenen is het niet aan te bevelen met het blote oog direct in de optiek te kijken, want dat zou langdurige schade kunnen veroorzaken. Een planetarium met laseroptiek kan meestal niet uitgebreid worden met extra sterbeelden. In heel weinig gevallen kunnen deze laser projectoren opnieuw geprogrammeerd worden. Je moet daarom altijd naar de afbeeldingen kijken voor je een bepaald planetarium kiest.

Voordelen
  • Scherp beeld
  • Geen projectieschermen nodig
Nadelen
  • Beelden niet verwisselbaar
  • Duurder dan doorvallende lichtprojectoren

Koopcriteria: Gebruik deze factoren om planetariums te vergelijken en te evalueren

Dit hoofdstuk beschrijft de belangrijkste factoren die je kunt gebruiken om planetariums te vergelijken en te evalueren. De volgende criteria zullen je helpen het juiste planetarium voor je te vinden en zo je aankoopbeslissing vergemakkelijken

  • Verwerking
  • Artikelgrootte
  • Artikelgewicht
  • Projectie afstand
  • Projectie oppervlak
  • Ontwerp
  • Projectie type

In de volgende hoofdstukken worden de afzonderlijke categorieën meer in detail beschreven. Je kunt dan zelf beslissen hoe deze vergelijkingscriteria ingedeeld moeten worden.

Vakmanschap

De vakmanschap van een product bepaalt niet alleen het uiterlijk van het planetarium, maar ook de kwaliteit van het geprojecteerde beeld. Een goed planetarium wordt gekenmerkt door een schone productie van de optische en mechanische onderdelen en het gebruik van hoogwaardige materialen. De goede afwerking van een planetarium is dus van cruciaal belang voor de hoge kwaliteit van de projectie.

Artikelgrootte

De meeste moderne planetaria voor binnengebruik zijn erg handzaam en verschillen meestal slechts marginaal in grootte van elkaar. Niettemin hechten veel klanten veel belang aan de mobiliteit van hun planetarium. Met een kleine projector uitvoering kan het planetarium overal mee naar toe genomen worden om uitgerust te worden met een draagbare sterrenhemel voor alle gelegenheden.

Sternenprojektor

Planetariums werken verschillend, afhankelijk van de projector. Voor thuisplanetaria worden meestal doorvallende lichtprojectoren gebruikt, omdat die het gemakkelijkst te gebruiken zijn. Ze werken ongeveer hetzelfde als een diaprojector. (Foto: Hans / pixabay.com)

Voorwerpgewicht

Niet alleen de afmetingen van het voorwerp, maar ook het gewicht bepaalt of het een stationair of een mobiel planetarium is. Een zwaar planetarium is onhandig om mee te nemen en is daarom beter geschikt als stationair toestel. Een binnenplanetarium met een gering gewicht, zoals het Kosmos 676810 Planetarium, is daarentegen ideaal voor mobiel gebruik en veroorzaakt geen frustratie of schouderpijn als het in een tas gedragen wordt, zelfs niet als je lang op reis bent.

Projectieafstand

De projectieafstand bepaalt de maximale afstand waarop het planetarium tot het projectieoppervlak moet worden opgesteld. De meeste fabrikanten geven deze waarde op voor hun producten. Het aanhouden van deze afstand zorgt ervoor dat het beeld helder en scherp kan worden weergegeven. Als deze afstand overschreden wordt, wordt het beeld wazig en vervormd geprojecteerd. De fabrikant van het Bresser Junior AstroPlanetarium Deluxe, bijvoorbeeld, geeft een maximale projectieafstand van 3 m op.

Projectiegebied

Het projectiegebied geeft aan hoe groot de projectie van het beeld op een bepaalde afstand is. Hij is dus ook afhankelijk van de projectieafstand. Als het projectieoppervlak van het product groot is, zoals het geval is bij het Sega Toys HomeStar – Original Home Planetarium, spreekt men ook wel van hoge onderdompeling. Deze term slaat op het vermogen om een virtueel beeld voor de gebruiker echt en echt te laten aanvoelen.

Ontwerp

Veel klanten hechten veel belang aan het ontwerp van een product. Een aantrekkelijke kleurencombinatie kan voor velen de uiteindelijke aankoopbeslissing bepalen. Bewust of onbewust betrekken veel kopers bij hun aankoopbeslissing ook visuele criteria, zoals vormgeving, bij hun keuze voor een produkt. Zo kan ook een ongunstig gekozen kleurencombinatie ervoor zorgen dat het product onaantrekkelijk op de klant overkomt. Het National Geographic Astro Planetarium Multimedia is een goed voorbeeld van een planetarium waarvan de vormgeving door veel klanten zeer positief werd genoemd.

Projectietype

In principe zijn planetariums te onderscheiden door hun ingebouwde projector. De ingebouwde technologie bepaalt hoe het beeld gemaakt wordt. Binnenplanetaria hebben of een doorvallende lichtprojector of een laserprojector. Een zogenaamde doorvallend-licht projector werkt als een gewone diaprojector. Het beeld van een ingebracht projectiescherm wordt in vergrote vorm op een projectieoppervlak geprojecteerd. Met een laserprojector genereert een voorgeprogrammeerde laser het eigenlijke beeld. Terwijl doorvallende lichtprojectie meer en meer naar thuisgebruik opschuift, wordt laserprojectie steeds meer gebruikt in veel grote sterrentheaters.

Bijna alle overdekte planetaria zijn uitgerust met een ingebouwde doorvallende-lichtprojector. Deze planetariums hebben het voordeel dat ze geen computer nodig hebben om te herprogrammeren, dankzij verwisselbare projectieschermen, en dat ze heel gemakkelijk te bedienen zijn.

Wetenswaardigheden over planetaria

Wie vond het planetarium uit?

In 1923 werd de eerste planetariumprojector voltooid, naar plannen van een ingenieur van de firma Carl Zeiss. De plannen voor de bouw van het eerste moderne planetarium werden in 1919 gemaakt door ingenieur Walther Bauersfeld. Pas vier jaar later werd de eerste planetariumprojector gebouwd door de firma Carl Zeiss. In 1925 werd het eerste projectie planetarium geopend in het Deutsches Museum in München. In 1926 werd in Barmen in Wuppertal het planetarium met de Model II geopend, dat voor het eerst ook de zuidelijke sterrenhemel kon projecteren. De eerste planetariums voor thuisgebruik werden pas in de jaren 1950 vervaardigd, oorspronkelijk voor gebruik in scholen. Terwijl vroeger alleen grote projectoren mogelijk waren wegens de ingewikkelde constructie, konden hobby-astronomen nu voor het eerst kleine apparaten kopen voor eigen gebruik.

Beeldbron: Pixabay.com / FelixMittermeier

Waarom kun je me vertrouwen?

Recensies